Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych za czyny zabronione-projekt ustawy

W polskim systemie prawnym obowiązują różnego rodzaju przepisy sankcjonujące określone czyny zabronione. Jednym z aktów prawnych regulujących szczególną formę odpowiedzialności jest ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Zgodnie z nazwą ustawa ta określa zasady odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Czyli m.in. spółek, za czyny popełnione przez osoby fizyczne związane z tymi podmiotami zbiorowymi. Ministerstwo Sprawiedliwości wraca do projektu ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

Projekt Ustawy

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary przewiduje w szczególności następujące zmiany:

• wprowadzenie nowej definicji „podmiotu zbiorowego”;
• wyeliminowanie uprzedniego skazania osoby fizycznej jako warunku odpowiedzialności podmiotu zbiorowego oraz umożliwienie prowadzenia postępowania wobec takiego podmiotu niezależnie od procesu przeciwko działającej w jego imieniu osobie fizycznej;
• wprowadzenie odpowiedzialności osób prawnych za przestępstwa popełnione na ich korzyść, bez względu na możliwość zidentyfikowania osoby fizycznej, która jest sprawcą czynu zabronionego;
• wskazanie osób, za które podmiot zbiorowy ponosił będzie odpowiedzialność;
• wskazanie przesłanek zawinienia przez podmiot zbiorowy, które obejmują winę w wyborze albo nadzorze oraz tak zwaną winę organizacyjną;
• zdefiniowanie warunków zwolnienia podmiotu zbiorowego od odpowiedzialności;
• wyeliminowanie z zakresu ustawy podmiotów zbiorowych zatrudniających w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych mniej niż 500 pracowników albo osiągających roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 100 milionów euro;
• podwyższenie kar pieniężnych do przedziału od 10 tysięcy zł do 30 milionów zł.

Czyn zabroniony

Zdefiniowano go jako przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub jako przestępstwo skarbowe. Z wyłączeniem czynów popełnionych przez opublikowanie materiału prasowego oraz innych naruszeń prawa związanych z przekazywaniem myśli ludzkiej. Do których stosuje się przepisy o odpowiedzialności prawnej i postępowaniu w sprawach prasowych. Uchylono również dotychczasowy art. 16 – czyli katalog czynów zabronionych, za które może odpowiadać podmiot zbiorowy.

Unikniecie odpowiedzialności

Projekt ustawy wprowadza przesłankę uniknięcia odpowiedzialności przez podmiot zbiorowy za czyn zabroniony. Popełnienie czynu zostało umożliwione przez nieprawidłowości w organizacji działalności tego podmiotu. Projekt wskazuje, że od odpowiedzialności uwolniony zostanie podmiot, który co najmniej raz na dwa lata był poddawany procedurze weryfikacji. Weryfikacji tej dokonywała firma wyspecjalizowana w audytach zgodności i ryzyka. Pod względem wewnętrznych procedur zapewniających zgodność działalności podmiotu zbiorowego z prawem. Także oceny ryzyka popełnienia czynu zabronionego w związku z prowadzoną przez ten podmiot działalnością. Zapraszamy do zapoznania się z całym projektem ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych w linku poniżej. Projekt ustawy