Ochrona Sygnalisty ze strony… Sygnalisty

Ochrona przysługująca każdemu Sygnaliście

Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (dalej: Dyrektywa), każdej osobie zgłaszającej w dobrej wierze nieprawidłowości przysługuje ochrona ze strony organizacji, której dotyczy zgłoszenie, przed działaniami odwetowymi. Takimi działaniami może być zwolnienie pracownika, wypowiedzenie umowy z kontrahentem czy degradacja na stanowisku pracy. Podobne założenia zawarto w projekcie polskiej ustawy w tym zakresie. Nie oznacza to jednak, że Sygnalista może kompletnie nie przejmować się swoimi działaniami po dokonanym zgłoszeniu. Licząc na to, że organizacja zawsze będzie w stanie go ochronić.

Sygnalista nie powinien utrudniać zapewniania mu ochrony

Sygnalista powinien być świadomy tego, że mogą go z tytułu dokonanego zgłoszenia potencjalnie spotkać działania odwetowe. Dlatego też, sam powinien podejmować stosowne działania lub kiedy trzeba, wręcz nie podejmować żadnych działań, aby umożliwić skuteczną jego ochronę. Prostym przykładem może być dokonywanie zgłoszeń na niezależny, przeznaczony do tego adres e-mail. Istotą takiego wewnętrznego kanału komunikacji jest poufność korespondencji w niej zawartej. Dlatego też, Sygnalista powinien dokonywać tam zgłoszenia korzystając z prywatnego adresu e-mail. Wynika to z faktu, iż w większości organizacji, do służbowego adresu e-mail danego pracownika mają dostęp też inne osoby. Przykładowo może być to administrator systemów informatycznych (ASI). Oznacza to, że w przypadku dokonania zgłoszenia dotyczącego właśnie ASI, korzystając ze służbowego adresu e-mail, sam podejrzany miałby dostęp do korespondencji w tym zakresie. To z kolei pozwalałoby mu już na samym początku postępowania ingerować w jego przebieg. Doprowadzić by mogło także do podejmowania działań odwetowych wobec Sygnalisty, przed którym organizacja mogłaby nie być w stanie go ochronić.

Poufność, poufność i jeszcze raz poufność

Kluczowym aspektem ochrony Sygnalisty, do jakiego on sam powinien przykładać szczególną uwagę, jest poufność w zakresie dokonanego zgłoszenia. Samo wdrożenie bezpiecznych kanałów komunikacji jest tylko jednym elementem układanki. Nie mniej istotne jest właściwe podejście samego Sygnalisty. Powinien on na każdym etapie podejmowanych przez niego działań w zakresie dokonywania zgłoszenia, począwszy od powzięcia informacji na temat nieprawidłowości, zachowywać szczególną ostrożność w tym zakresie. Oprócz stosowania prywatnych adresów e-mail i numerów telefonu przy dokonywaniu zgłoszenia, Sygnalista nie powinien dzielić się informacjami na temat zgłoszenia z osobami trzecimi, zwłaszcza wchodzących w skład danej organizacji. Opowiadanie koledze czy koleżance z pracy o dokonanym zgłoszeniu, choć może się wydawać niegroźne, może się niejednokrotnie okazać bardzo niebezpieczne. Niemal nigdy Sygnalista nie jest całkowicie pewien, kto ma coś wspólnego z daną nieprawidłowością, a kto jest zupełnie niewinny. Dlatego też, taka rozmowa z współpracownikiem może się skończyć przekazaniem informacji na temat podjętych działań. Informacji w zakresie zgłoszenia i likwidacji nieprawidłowości osobie za tę nieprawidłowość odpowiedzialnej. W takiej sytuacji, pełna ochrona Sygnalisty przed działaniami odwetowymi może być wręcz niemożliwa. Jak również  rzetelne i skuteczne przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. 

Wiedza i świadomość podstawami sukcesu

Ochrona sygnalisty, aby była jak najskuteczniejsza, niezbędne jest przekazanie informacji sygnalistom w tym zakresie. Dobrym sposobem na dokonanie tego jest prowadzenie szkoleń i kampanii informacyjnych, w szczególności przez wyspecjalizowany podmiot zewnętrzny.

Te i wiele innych usług ochrony Sygnalistów i przyjmowania zgłoszeń nieprawidłowości można znaleźć pod adresem: https://www.bco-integrity.pl/.